De vraag naar een cultureel centrum leeft al lange tijd in Hoogstraten. De vorige bestuursploeg engageerde zich reeds voor de realisatie van een cultuurhuis door een uitgebreide studie te laten voeren over de toekomst van het huidige gemeenschapscentrum. De huidige coalitie werkte het afgelopen jaar verder op de vaststellingen van die studie en kondigt nu de eerste concrete stap aan om een cultuurhuis te realiseren op de site van parochiezaal Pax: het aanstellen van een procesbegeleidingsteam.

“We zijn zeer verheugd dat we dit prachtige project nog deze legislatuur zullen kunnen realiseren”, vertelt een opgetogen burgemeester Marc Van Aperen. “Het dossier werd de afgelopen drie jaren nauwgezet voorbereid door de administratie. De ambitie voor het nieuwe cultuurhuis is groot, maar afgestemd op maat van Hoogstraten.” In het nieuw te realiseren gebouw zullen verschillende instellingen en stadsdiensten worden gebundeld: het gemeenschapscentrum, de hoofdbibliotheek met makerspace, de Academie voor Muziek en Woord Noorderkempen en Toerisme Hoogstraten.

“Die diensten zullen niet ‘toevallig’ een gebouw delen, maar nauw gaan samenwerken. We willen werken rond het concept van de derde plek”, zegt schepen van cultuur Arnold Wittenberg. “Het cultuurhuis moet een stedelijke huiskamer worden waar voor iedereen een plekje is en dat kan en moet ruimer gaan dan enkel cultuur. Deze manier van werken verscheen de afgelopen jaren al veelvuldig in Nederland en Scandinavië, maar nog niet zo vaak in Vlaanderen.”

Procesbegeleidingsteam

Om ervoor te zorgen dat het uiteindelijke gebouw een mooie vertaling wordt van de vooropgestelde visie en ambitie werd beslist om te werken met een procesbegeleidingsteam. Dit team zal experten op financieel, juridisch, technisch en inhoudelijk vlak bevatten. “Het team zal onze eigen experten helpen om dit dossier tot in de puntjes voor te bereiden. Als stadsbestuur realiseren we maar één keer een cultuurhuis, de bureaus die zullen intekenen doen dit regelmatig. Die expertise willen we bij aan boord”, besluit de burgemeester.

Zodra er een team is aangesteld, zullen zij een jaar de tijd hebben om de inbreng van alle belanghebbenden te verzamelen en te vertalen naar een programma van eisen. “Daarbij zullen naast onze medewerkers uiteraard ook onze inwoners en toekomstige gebruikers van het cultuurhuis geraadpleegd worden”, benadrukt schepen Wittenberg.

In 2021 zal een ontwerpaanbesteding uitgeschreven worden. “Daarvoor werd gekozen voor een PPS-formule. Dat is een privaat-publieke samenwerking (PPS) die in het verleden ook gebruikt werd voor bijvoorbeeld de realisatie van het zwembad of recenter de ontwikkeling van ’t Gastenhuys”, vertelt schepen van financiën Roger Van Aperen.

“In deze formule dienen architecten en bouwaannemers samen een plan in waarbij ze niet enkel verantwoordelijk zijn voor het ontwerp en de realisatie, maar in dit geval bijvoorbeeld ook het onderhoud van het gebouw,” vervolgt hij. “Op deze manier krijgen kandidaat-opdrachtnemers meer ruimte om creatieve oplossingen te bedenken die maximaal voldoen aan onze vooropgestelde behoeften en kunnen we rekenen op de integrale kennis en expertise van de opdrachtnemer.”

Site Pax

Het nieuwe cultuurhuis zal gerealiseerd worden op de site waar nu parochiezaal Pax staat in de Dokter Versmissenstraat. Er werden verschillende sites onderzocht, maar deze bleek de meest geschikte locatie. “We zijn blij dat we in de dekenale vzw en de parochie een partner vonden”, vertelt schepen van stadsontwikkeling Michel Jansen. “De bestaande gebouwen zullen afgebroken worden en de omgeving, inclusief Rozenkranspark, zullen opnieuw ingericht worden,” gaat schepen Jansen verder. “Op deze manier hebben een unieke kans om de Vrijheid open te trekken en het centrum van Hoogstraten te hertekenen. Ook op gebied van mobiliteit zullen we zoeken naar het meest optimale scenario.” De beelden van het Rozenkranspark die deels gemaakt zijn met resten van de gebombardeerde kerk, worden door de stad in overleg met de kerkgemeenschap op een nog te bepalen nieuwe locatie geplaatst.

Vzw PAX, die momenteel de parochiezaal beheert, zal zijn werking zeker verderzetten tot eind 2020. Nadien zal gekeken worden of de verenigingen die de parochiezaal gebruiken tijdelijk geherlokaliseerd moeten worden. “We laten niemand in de kou staan,” vertelt schepen Wittenberg, “tijdens de werken zorgen we voor geschikte alternatieven. En zodra het cultuurhuis de deuren opent, zullen alle verenigingen er opnieuw terechtkunnen voor hun activiteiten.”

“Een parochiezaal goed uitbaten is vandaag de dag een hele uitdaging. Daarom zijn we blij dat de stad met een constructief voorstel kwam om samen een oplossing voor de site uit te werken. De parochie heeft van de stad de garantie gekregen dat zowel de pastorale activiteiten als die van parochiaal gebonden verenigingen een gelijkwaardige plaats zullen krijgen in het cultuurhuis”,bevestigt Ton Jansens, voorzitter van de vzw dekenaat Noorderkempen namens de parochie.

Decentrale infrastructuur

Naast het cultuurhuis wordt er deze legislatuur ook ingezet op de ondersteuning van het socioculturele leven in de dorpen van Hoogstraten. Zo werd op 13 januari al gestart met de renovatie van het Raadhuis in Meerle en komt later in het jaar ook de parochiezaal in het voormalige Klooster in Meer aan bod. Beiden zullen dienen als een lokale ontmoetingsplaats met sterke socioculturele insteek. Op beide sites zullen inwoners terechtkunnen voor het lokaal dienstencentrum, de uitleenpost van de bibliotheek en accommodatie voor socioculturele activiteiten. Ook kocht stad Hoogstraten in 2019 de gebouwen van ’t Slot in Wortel om ook daar ruimte te kunnen blijven bieden voor het verenigingsleven.

“Naast de verschillende infrastructuurwerken die op de planning staan, herwerkten we het zalenreglement, waarmee we een infrastructuursubsidie kunnen toekennen aan zalen die bijdragen aan het socioculturele leven,” gaat schepen Wittenberg verder, “ook de gemeentelijke uitleendienst nemen we onder de loep en zullen we beter afstemmen op de noden van het verenigingsleven.

Op die manier komen we tegemoet aan één van de belangrijke vaststellingen uit de voorbereidende studie: de aandacht voor een centraal cultuurhuis mag niet ten koste gaan van decentrale infrastructuur of het verenigingsleven.”

Een precieze einddatum voor de oplevering kan het stadsbestuur nog niet geven. “Uiteraard hopen we het cultuurhuis deze legislatuur nog te kunnen inhuldigen en dat zou ook haalbaar moeten zijn,” vertelt de burgemeester, “maar we nemen liever voldoende tijd om het goed te doen dan overhaast werk af te leveren.” Concreet wordt momenteel gemikt op een oplevering eind 2024

visual cultuurhuis